Przetłumaczone przez: Wiktor Maturski
Psychopatia i wykorzystywanie zmysłu węchu
8 października 2019 przez David Kosson | Napisane przez Sandrę Michels i Komitet Badawczy
Według badaczy Mahmuta i Stevensona (2012) istnieją dowody sugerujące, że psychopatia może wiązać się z dysfunkcją określonych obszarów płata czołowego mózgu, w tym orbitalnej kory czołowej (OFC) zamiast ogólnego deficytu płata czołowego. Uważa się, że osoby o wyższych cechach psychopatycznych mają mniej efektywne funkcjonowanie OFC.
Jednym z interesujących faktów dotyczących OFC jest to, że ogólnie przyjmuje się, że przetwarzanie węchowe odbywa się częściowo w OFC. Kiedy dana osoba wchodzi w kontakt z lotnymi substancjami chemicznymi (substancjami zapachowymi), substancje te oddziałują z neuronami receptorów węchowych (ORN) w sklepieniu nosa, a informacje o substancji zapachowej przemieszczają się z ORN do opuszki węchowej, następnie do pierwotnej kory węchowej, a następnie do wtórnej kory węchowej (obszar w OFC). Wcześniejsze badania wykazały, że uszkodzenie obszaru OFC wiąże się z zaburzeniami rozróżniania zapachów, nie wykazując jednocześnie związku z zaburzeniami wykrywania zapachów. Z kolei rozróżnianie zapachów jest niezbędne do ich identyfikacji. Biorąc pod uwagę, że wykazano związek psychopatii z dysfunkcją OFC, a złożone przetwarzanie węchowe najprawdopodobniej obejmuje OFC, badacze postawili hipotezę, że osoby z wyższymi wynikami w zakresie cech psychopatycznych będą gorsze w identyfikacji i rozróżnianiu zapachów, ale nie będą gorsze w wykrywaniu zapachów.
Mahmud i Stevenson (2012) przetestowali swoje hipotezy, podając Self-Report Psychopathy Scale-4 (SRP-4) i trzy testy Sniffin’ Sticks grupie studentów uniwersytetu. Skala SRP-4 została wykorzystana do pomiaru cech psychopatycznych (manipulacja interpersonalna, bezduszny afekt, nieregularny styl życia i tendencje przestępcze), a testy Sniffin’ Sticks zostały wykorzystane do pomiaru trzech różnych zdolności węchowych, progu zapachowego, rozróżniania zapachów i identyfikacji zapachów. Test Sniffin’ Sticks obejmował: 1) test progu węchowego, który mierzy wykrywanie zapachu, czyli najniższe stężenie zapachu n-butanolu, które uczestnik może dostrzec, 2) test rozróżniania zapachów, który mierzy zdolność danej osoby do rozróżniania zapachów poprzez identyfikację przykładowego zapachu, który ma inny zapach niż dwa inne przykładowe zapachy, 3) test identyfikacji zapachów, który mierzy zdolność danej osoby do identyfikacji 16 powszechnych zapachów, takich jak na przykład kawa albo pomarańcza.
Wyniki badania były zgodne z hipotezami badaczy, a łączne wyniki SRP-4 uczestników znacząco przewidywały ich wyniki w teście rozróżniania zapachów i były bliskie istotności w przypadku testu identyfikacji zapachów. Nie stwierdzono związku między całkowitymi wynikami SRP-4 a wynikami testu progowego zapachu, co ma sens, ponieważ proces postrzegania zapachu odbywa się w pierwotnej korze węchowej zlokalizowanej w korze piramidowej, a nie w OFC.
Wraz z badaniem przewidywalności całkowitych wyników SRP-4 uczestników, naukowcy zbadali również przewidywalność wyników uczestników w zakresie określonych cech SRP-4 (cechy związane z określonymi składnikami psychopatii). Stwierdzono znaczącą ujemną korelację między wszystkimi czterema wynikami cech a wynikami testu dyskryminacji zapachowej, ale żaden z wyników cech nie przewidywał jednoznacznie wyników testu dyskryminacji zapachowej uczestników. To odkrycie wskazuje, że jest to coś, co jest wspólne dla poszczególnych komponentów, które są ważne dla tego związku. Stwierdzono również istotną ujemną korelację między wynikami dla dwóch cech, bezdusznego afektu i nieregularnego stylu życia, a wynikami testu identyfikacji zapachów.
Uogólniając, badanie to sugeruje, że osoby o wyższym stopniu cech psychopatycznych będą gorzej identyfikować i rozróżniać zapachy. Osoby charakteryzujące się bezdusznym afektem mogą być szczególnie słabe w identyfikowaniu zapachów, a jednocześnie nadal mieć zdolność wykrywania zapachów (nie stwierdzono różnic w progu wykrywania zapachów).
